M. 52 Człowiek z Atthakangara

1. Tak usłyszałem. Przy pewnej okazji czcigodny Ananda mieszkał w Beluvagamaka, blisko Vesali.

2. Przy tej okazji gospodarz Dasama z Atthakangara przybył do Pataliputty w tym czy innym interesie. Wtedy udał się do pewnego mnicha w Parku Kukkuta i po złożeniu mu hołdu usiadł z boku i spytał go: „Czcigodny panie gdzie teraz mieszka czcigodny Ananda? Chcę zobaczyć czcigodnego Anandę”. „Czcigodny Ananda mieszka w Beluvagamaka gospodarzu”.

3. Kiedy gospodarz Dasama zakończył swe interesy w Pataliputtcie, udał się do czcigodnego Anandy do Beluvagamaka, blisko Vesali. Po złożeniu mu hołdu usiadł z boku i spytał: „Czcigodny Anando, czy została proklamowana przez Zrealizowanego, który wie i widzi, spełnionego i całkowicie przebudzonego, jedna rzecz, przez którą jeżeli mnich trwa pilnie, gorliwie i zdecydowanie, jego niewyzwolony umysł dochodzi do wyzwolenia, jego niewyczerpane skazy dochodzą do wyczerpania i osiąga najwyższe bezpieczeństwo od niewoli, którego nie osiągnął wcześniej?” „Tak gospodarzu, jedna taka rzecz została proklamowana przez Zrealizowanego”. „A co jest tą jedną rzeczą, czcigodny Anando?

4. Tu odosobniony od zmysłowych przyjemności, odosobniony od niekorzystnych stanów, mnich wkracza i trwa w pierwszej jhanie co jest stowarzyszone z myśleniem i rozważaniem i z błogością i przyjemnością zrodzonymi z odosobnienia. Rozważa i rozumie on tak: 'Ta pierwsza jhana jest determinowana, intencjonalnie wygenerowana. Ale cokolwiek jest determinowanego i intencjonalnie generowanego, to jest nietrwałe, podmiotem wstrzymania'. Stojąc na tym osiąga zniszczenie skaz. Ale jeżeli nie osiąga zniszczenia skaz, wtedy z powodu tego pragnienia Dhammy, tego rozmiłowania w Dhammie, ze zniszczeniem pięciu niższych pęt staje się tym co pojawi się ponownie spontanicznie (w Czystych Krainach) i tam osiągnie finałowe wygaszenie, nigdy już nie powracając z tego świata. To jest jedna rzecz proklamowana przez Zrealizowanego, który wie i widzi, spełnionego i całkowicie przebudzonego przez którą, jeżeli mnich trwa pilnie, gorliwie i zdecydowanie, jego niewyzwolony umysł dochodzi do wyzwolenia, jego niewyczerpane skazy dochodzą do wyczerpania i osiąga najwyższe bezpieczeństwo od niewoli, którego nie osiągnął wcześniej.

5. I znów, po uspokojeniu myślenia i rozważania mnich wkracza i trwa w drugiej jhanie z pewnością siebie i z zjednoczonym umysłem, bez myślenia i rozważania, z błogością i przyjemnością zrodzonymi z koncentracji. Rozważa i rozumie on tak: 'Ta druga jhana jest determinowana, intencjonalnie wygenerowana. Ale cokolwiek jest determinowanego i intencjonalnie generowanego, to jest nietrwałe, podmiotem wstrzymania'. Stojąc na tym osiąga zniszczenie skaz. Ale jeżeli nie osiąga zniszczenia skaz, wtedy z powodu tego pragnienia Dhammy, tego rozmiłowania w Dhammie, ze zniszczeniem pięciu niższych pęt staje się tym co pojawi się ponownie spontanicznie (w Czystych Krainach) i tam osiągnie finałowe wygaszenie, nigdy już nie powracając z tego świata. To jest jedna rzecz proklamowana przez Zrealizowanego, który wie i widzi, spełnionego i całkowicie przebudzonego przez którą, jeżeli mnich trwa pilnie, gorliwie i zdecydowanie, jego niewyzwolony umysł dochodzi do wyzwolenia, jego niewyczerpane skazy dochodzą do wyczerpania i osiąga najwyższe bezpieczeństwo od niewoli, którego nie osiągnął wcześniej”.

6. I znów, z zanikiem błogości trwając w równowadze, uważny i w pełni rozważny, ciągle odczuwając przyjemność cielesną, mnich wkracza i trwa w trzeciej jhanie, na temat której szlachetni powiadają: 'Ten ma przyjemne przebywanie, kto zrównoważony i uważny'. Rozważa i rozumie on tak: 'Ta trzecia jhana jest determinowana, intencjonalnie wygenerowana. Ale cokolwiek jest determinowanego i intencjonalnie generowanego, to jest nietrwałe, podmiotem wstrzymania'. Stojąc na tym osiąga zniszczenie skaz. Ale jeżeli nie osiąga zniszczenia skaz, wtedy z powodu tego pragnienia Dhammy, tego rozmiłowania w Dhammie, ze zniszczeniem pięciu niższych pęt staje się tym co pojawi się ponownie spontanicznie (w Czystych Krainach) i tam osiągnie finałowe wygaszenie, nigdy już nie powracając z tego świata. To jest jedna rzecz proklamowana przez Zrealizowanego, który wie i widzi, spełnionego i całkowicie przebudzonego przez którą, jeżeli mnich trwa pilnie, gorliwie i zdecydowanie, jego niewyzwolony umysł dochodzi do wyzwolenia, jego niewyczerpane skazy dochodzą do wyczerpania i osiąga najwyższe bezpieczeństwo od niewoli, którego nie osiągnął wcześniej.

7. I znów, po porzuceniu przyjemności i bólu z uprzednim zanikiem radości i smutku, mnich wkracza i trwa w czwartej jhanie, charakteryzującej się ani-bólem-ani-przyjemnością, i z oczyszczoną uważnością dzięki równowadze. Rozważa i rozumie on tak: 'Ta czwarta jhana jest determinowana, intencjonalnie wygenerowana. Ale cokolwiek jest determinowanego i intencjonalnie generowanego, to jest nietrwałe, podmiotem wstrzymania'. Stojąc na tym osiąga zniszczenie skaz. Ale jeżeli nie osiąga zniszczenia skaz, wtedy z powodu tego pragnienia Dhammy, tego rozmiłowania w Dhammie, ze zniszczeniem pięciu niższych pęt staje się tym co pojawi się ponownie spontanicznie (w Czystych Krainach) i tam osiągnie finałowe wygaszenie, nigdy już nie powracając z tego świata. To jest jedna rzecz proklamowana przez Zrealizowanego, który wie i widzi, spełnionego i całkowicie przebudzonego przez którą, jeżeli mnich trwa pilnie, gorliwie i zdecydowanie, jego niewyzwolony umysł dochodzi do wyzwolenia, jego niewyczerpane skazy dochodzą do wyczerpania i osiąga najwyższe bezpieczeństwo od niewoli, którego nie osiągnął wcześniej.

8. I znów mnich trwa wypełniając jedną czwartą umysłu przyjaznością i tak samo drugą część, tak samo trzecią część i tak samo czwartą część i także poniżej jak i powyżej i dookoła; trwa rozciągając równo na cały świat swój umysł przepełniony przyjaznością, obfity, wzniosły, niezmierzalny i wolny od dolegliwości. Rozważa i rozumie on tak: 'To wyzwolenie umysłu przez przyjazność jest determinowane, intencjonalnie wygenerowane. Ale cokolwiek jest determinowanego i intencjonalnie generowanego, to jest nietrwałe, podmiotem wstrzymania'. Stojąc na tym osiąga zniszczenie skaz. Ale jeżeli nie osiąga zniszczenia skaz, wtedy z powodu tego pragnienia Dhammy, tego rozmiłowania w Dhammie, ze zniszczeniem pięciu niższych pęt staje się tym co pojawi się ponownie spontanicznie (w Czystych Krainach) i tam osiągnie finałowe wygaszenie, nigdy już nie powracając z tego świata. To jest jedna rzecz proklamowana przez Zrealizowanego, który wie i widzi, spełnionego i całkowicie oświeconego przez którą, jeżeli mnich trwa pilnie, gorliwie i zdecydowanie, jego niewyzwolony umysł dochodzi do wyzwolenia, jego niewyczerpane skazy dochodzą do wyczerpania i osiąga najwyższe bezpieczeństwo od niewoli, którego nie osiągnął wcześniej.

9. I znów trwa wypełniając jedną czwartą umysłu współczuciem i tak samo drugą część, tak samo trzecią część i tak samo czwartą część i także poniżej jak i powyżej i dookoła; trwa rozciągając równo na cały świat swój umysł przepełniony współczuciem, obfity, wzniosły, niezmierzalny i wolny od dolegliwości. Rozważa i rozumie on tak: 'To wyzwolenie umysłu przez współczucie jest determinowane, intencjonalnie wygenerowane. Ale cokolwiek jest determinowanego i intencjonalnie generowanego, to jest nietrwałe, podmiotem wstrzymania'. Stojąc na tym osiąga zniszczenie skaz. Ale jeżeli nie osiąga zniszczenia skaz, wtedy z powodu tego pragnienia Dhammy, tego rozmiłowania w Dhammie, ze zniszczeniem pięciu niższych pęt staje się tym co pojawi się ponownie spontanicznie (w Czystych Krainach) i tam osiągnie finałowe wygaszenie, nigdy już nie powracając z tego świata. To jest jedna rzecz proklamowana przez Zrealizowanego, który wie i widzi, spełnionego i całkowicie oświeconego przez którą, jeżeli mnich trwa pilnie, gorliwie i zdecydowanie, jego niewyzwolony umysł dochodzi do wyzwolenia, jego niewyczerpane skazy dochodzą do wyczerpania i osiąga najwyższe bezpieczeństwo od niewoli, którego nie osiągnął wcześniej.

10. I znów trwa wypełniając jedną czwartą umysłu radością i tak samo drugą część, tak samo trzecią część i tak samo czwartą część i także poniżej jak i powyżej i dookoła; trwa rozciągając równo na cały świat swój umysł przepełniony radością, obfity, wzniosły, niezmierzalny i wolny od dolegliwości. Rozważa i rozumie on tak: 'To wyzwolenie umysłu przez radość jest determinowane, intencjonalnie wygenerowane. Ale cokolwiek jest determinowanego i intencjonalnie generowanego, to jest nietrwałe, podmiotem wstrzymania'. Stojąc na tym osiąga zniszczenie skaz. Ale jeżeli nie osiąga zniszczenia skaz, wtedy z powodu tego pragnienia Dhammy, tego rozmiłowania w Dhammie, ze zniszczeniem pięciu niższych pęt staje się tym co pojawi się ponownie spontanicznie (w Czystych Krainach) i tam osiągnie finałowe wygaszenie, nigdy już nie powracając z tego świata. To jest jedna rzecz proklamowana przez Zrealizowanego, który wie i widzi, spełnionego i całkowicie oświeconego przez którą, jeżeli mnich trwa pilnie, gorliwie i zdecydowanie, jego niewyzwolony umysł dochodzi do wyzwolenia, jego niewyczerpane skazy dochodzą do wyczerpania i osiąga najwyższe bezpieczeństwo od niewoli, którego nie osiągnął wcześniej.

11. I znów trwa wypełniając jedną czwartą umysłu równowagą i tak samo drugą część, tak samo trzecią część i tak samo czwartą część i także poniżej jak i powyżej i dookoła; trwa rozciągając równo na cały świat swój umysł przepełniony równowagą, obfity, wzniosły, niezmierzalny i wolny od dolegliwości. Rozważa i rozumie on tak: 'To wyzwolenie umysłu przez równowagę jest determinowane, intencjonalnie wygenerowane. Ale cokolwiek jest determinowanego i intencjonalnie generowanego, to jest nietrwałe, podmiotem wstrzymania'. Stojąc na tym osiąga zniszczenie skaz. Ale jeżeli nie osiąga zniszczenia skaz, wtedy z powodu tego pragnienia Dhammy, tego rozmiłowania w Dhammie, ze zniszczeniem pięciu niższych pęt staje się tym co pojawi się ponownie spontanicznie (w Czystych Krainach) i tam osiągnie finałowe wygaszenie, nigdy już nie powracając z tego świata. To jest jedna rzecz proklamowana przez Zrealizowanego, który wie i widzi, spełnionego i całkowicie oświeconego przez którą, jeżeli mnich trwa pilnie, gorliwie i zdecydowanie, jego niewyzwolony umysł dochodzi do wyzwolenia, jego niewyczerpane skazy dochodzą do wyczerpania i osiąga najwyższe bezpieczeństwo od niewoli, którego nie osiągnął wcześniej.

12. I znów, z całkowitym przekroczeniem percepcji materialnych form, z zanikiem oddziaływania zmysłowej percepcji, nie zważając na percepcję różnorodności, baczny tego, że 'przestrzeń jest nieskończona' mnich wkracza i trwa w bazie nieskończonej przestrzeni. Rozważa i rozumie on tak: 'To osiągnięcie bazy nieskończonej przestrzeni jest determinowane, intencjonalnie wygenerowane. Ale cokolwiek jest determinowanego i intencjonalnie generowanego, to jest nietrwałe, podmiotem wstrzymania'. Stojąc na tym osiąga zniszczenie skaz. Ale jeżeli nie osiąga zniszczenia skaz, wtedy z powodu tego pragnienia Dhammy, tego rozmiłowania w Dhammie, ze zniszczeniem pięciu niższych pęt staje się tym co pojawi się ponownie spontanicznie (w Czystych Krainach) i tam osiągnie finałowe wygaszenie, nigdy już nie powracając z tego świata.To jest jedna rzecz proklamowana przez Zrealizowanego, który wie i widzi, spełnionego i całkowicie oświeconego przez którą, jeżeli mnich trwa pilnie, gorliwie i zdecydowanie, jego niewyzwolony umysł dochodzi do wyzwolenia, jego niewyczerpane skazy dochodzą do wyczerpania i osiąga najwyższe bezpieczeństwo od niewoli, którego nie osiągnął wcześniej”.

13. I znów z całkowitym przekroczeniem bazy nieskończonej przestrzeni, baczny tego, że 'świadomość jest nieskończona' mnich wkracza i trwa w bazie nieskończonej świadomości. Rozważa i rozumie on tak: 'To osiągnięcie bazy nieskończonej świadomości jest determinowane, intencjonalnie wygenerowane. Ale cokolwiek jest determinowanego i intencjonalnie generowanego, to jest nietrwałe, podmiotem wstrzymania'. Stojąc na tym osiąga zniszczenie skaz. Ale jeżeli nie osiąga zniszczenia skaz, wtedy z powodu tego pragnienia Dhammy, tego rozmiłowania w Dhammie, ze zniszczeniem pięciu niższych pęt staje się tym co pojawi się ponownie spontanicznie (w Czystych Krainach) i tam osiągnie finałowe wygaszenie, nigdy już nie powracając z tego świata. To jest jedna rzecz proklamowana przez Zrealizowanego, który wie i widzi, spełnionego i całkowicie oświeconego przez którą, jeżeli mnich trwa pilnie, gorliwie i zdecydowanie, jego niewyzwolony umysł dochodzi do wyzwolenia, jego niewyczerpane skazy dochodzą do wyczerpania i osiąga najwyższe bezpieczeństwo od niewoli, którego nie osiągnął wcześniej”.

14. I znów, z całkowitym przekroczeniem bazy nieskończonej świadomości, baczny tego, że 'tu nic nie ma' mnich wkracza i trwa w bazie nicości. Rozważa i rozumie on tak: 'To osiągnięcie bazy nicości jest determinowane, intencjonalnie wygenerowane. Ale cokolwiek jest determinowanego i intencjonalnie generowanego, to jest nietrwałe, podmiotem wstrzymania'. Stojąc na tym osiąga zniszczenie skaz. Ale jeżeli nie osiąga zniszczenia skaz, wtedy z powodu tego pragnienia Dhammy, tego rozmiłowania w Dhammie, ze zniszczeniem pięciu niższych pęt staje się tym co pojawi się ponownie spontanicznie (w Czystych Krainach) i tam osiągnie finałowe wygaszenie, nigdy już nie powracając z tego świata. To jest jedna rzecz proklamowana przez Zrealizowanego, który wie i widzi, spełnionego i całkowicie oświeconego przez którą, jeżeli mnich trwa pilnie, gorliwie i zdecydowanie, jego niewyzwolony umysł dochodzi do wyzwolenia, jego niewyczerpane skazy dochodzą do wyczerpania i osiąga najwyższe bezpieczeństwo od niewoli, którego nie osiągnął wcześniej”.

15. Kiedy czcigodny Ananda tak przemówił, gospodarz Dasama z Atthakagama rzekł do niego: „Czcigodny panie, tak jak gdyby człowiek szukający jednego wejścia do ukrytego skarbu, znalazł nagle jedenaście wejść do ukrytego skarbu, tak też, podczas gdy szukałem bramy do Nieśmiertelności, usłyszałem od razu o jedenastu bramach do Nieśmiertelności. Tak jak gdyby człowiek miał dom z jedenastoma drzwiami i kiedy dom zaczął się palić, mógł bezpiecznie uciec przez jeno z tych jedenastu drzwi, tak też ja mogę bezpiecznie uciec przez jedne z tych jedenastu drzwi do Nieśmiertelności. Czcigodny panie, ci z sekt starają się o czesne dla swych nauczycieli, dlaczego ja nie powinienem uczynić podarunku dla czcigodnego Anandy".

16. Wtedy gospodarz Dasama z Attahakanagara zebrał mnichów z Pataliputty i Vesali i swymi własnymi rękami obsłużył ich i zadowolił różnymi rodzajami dobrego jedzenia. Sprezentował parę ubrań dla każdego mnicha i sprezentował potrójną szatę dla czcigodnego Anandy. I wybudował mieszkanie dla czcigodnego Anandy warte pięćset.