M 15. Wnioskowanie

1. Tak usłyszałem. Przy pewnej okazji czcigodny Maha Moggallana mieszkał w kraju Bhagga w Sumsumaragira w Gaju Bhesakala w Parku Jeleni. Tam odezwał się do mnichów tak: „Przyjaciele mnisi”. „Przyjacielu”, odpowiedzieli mnisi. Czcigodny Maha Moggallana rzekł to:

2. Przyjaciele, chociaż mnich prosi tak: „Niech czcigodni mnie napominają, potrzebuję być napominany przez czcigodnych, to jeżeli jednak jest on trudny do napominania, posiada cechy które czynią go trudnym do napominania, jeżeli jest niecierpliwy i nie przyjmuje instrukcji właściwie, to jego towarzysze w świętym życiu myślą, że nie powinien być napominany ani instruowany, myślą o nim jako o osobie niegodnej zaufania.

3. Jakie cechy czynią go trudnym do napominania?

1) Tu mnich ma złe pragnienia i jest zdominowany przez złe pragnienia, to cecha, która czyni go trudnym do napominania.
2) I znów, mnich zachwala siebie i gani innych ...
3) I znów, mnich jest rozgniewany i ogarnięty przez gniew ...
4) I znów, mnich jest rozgniewany i rozdrażniony ...
5) I znów, mnich jest rozgniewany i uparty z powodu gniewu ...
6) I znów, mnich jest rozgniewany i wypowiadający gniewne słowa ...
7) I znów, mnich jest krytykowany i spiera się z krytykiem ...
8) I znów, mnich jest krytykowany i obraża krytyka ...
9) I znów, mnich jest krytykowany i kontr krytykuje krytyka ...
10) I znów, mnich jest krytykowany i zbacza z tematu, kieruje rozmowę na inne tory, demonstruje rozgniewanie, nienawiść i zgorzknienie ...
11) I znów, mnich jest krytykowany i nie składa relacji ze swego zachowania ...
12) I znów, mnich jest pogardliwy i nieuprzejmy ...
13) I znów, mnich jest zazdrosny i chciwy ...
14) I znów, mnich jest oszukujący i zwodniczy ...
15) I znów, mnich jest uparty i arogancki ...
16) I znów, mnich przywiązuje się do swych poglądów trzymając się ich tendencyjnie i uwalnia się od nich z trudnością, to cecha, która czyni go trudnym do napominania. Przyjaciele, takie są cechy co czynią go trudnym do napominania.

4. Przyjaciele, chociaż mnich nie prosi tak: „Niech czcigodni mnie napominają, potrzebuję być napominany przez czcigodnych, to jeżeli jednak jest on łatwy do napominania, posiada cechy które czynią go łatwym do napominania, jeżeli jest cierpliwy i przyjmuje instrukcje właściwie, to jego towarzysze w świętym życiu myślą, że powinien być napominany i instruowany, myślą o nim jako o osobie godnej zaufania.

5. Jakie cechy czynią go łatwym do napominania?

1) Tu mnich nie ma złych pragnień i nie jest zdominowany przez złe pragnienia, to cecha, która czyni go łatwym do napominania.
2) I znów, mnich nie zachwala siebie i nie gani innych ...
3) I znów, mnich nie jest rozgniewany i ogarnięty przez gniew ...
4) I znów, mnich nie jest rozgniewany i rozdrażniony ...
5) I znów, mnich nie jest rozgniewany i uparty z powodu gniewu ...
6) I znów, mnich nie jest rozgniewany i wypowiada gniewnych słów ...
7) I znów, mnich jest krytykowany i nie spiera się z krytykiem ...
8) I znów, mnich jest krytykowany i nie obraża krytyka ...
9) I znów, mnich jest krytykowany i nie kontr krytykuje krytyka ...
10) I znów, mnich jest krytykowany i nie zbacza z tematu, nie kieruje rozmowy na inne tory, nie demonstruje rozgniewania, nienawiści i zgorzknienia
11) I znów, mnich jest krytykowany i składa relację ze swego zachowania ...
12) I znów, mnich nie jest pogardliwy i nieuprzejmy ...
13) I znów, mnich nie jest zazdrosny i chciwy ...
14) I znów, mnich nie jest oszukujący i zwodniczy ...
15) I znów, mnich nie jest uparty i arogancki ...
16) I znów, mnich nie przywiązuje się do swych poglądów nie trzymając się ich tendencyjnie i uwalnia się od nich z łatwością, to cecha, która czyni go łatwym do napominania. Przyjaciele, takie są cechy co czynią go łatwym do napominania.

6. Teraz przyjaciele, mnich powinien wnioskować o sobie samym w następujący sposób:

1) 'Osoba ze złymi pragnieniami i zdominowana przez złe pragnienia jest dla mnie nieprzyjemna i niemiła. Gdybym miał złe pragnienia i był zdominowany przez złe pragnienia, byłbym nieprzyjemnym i niemiłym dla innych'. Mnich który to wie, powinien pobudzić swój umysł tak: 'Nie będę miał złych pragnień i nie będę zdominowany przez złe pragnienia'.

2-16) 'Osoba która zachwala siebie i gani innych ...' 'Osoba która przywiązuje się do swych poglądów trzymając się ich tendencyjnie i uwalnia się od nich z trudnością, jest dla mnie nieprzyjemna i niemiła. Gdybym przywiązywał się do swych poglądów trzymając się ich tendencyjnie i uwalniał się od nich z trudnością byłbym nieprzyjemnym i niemiłym dla innych'. Mnich który to wie, powinien pobudzić swój umysł tak: 'Nie będę przywiązywał się do swych poglądów i trzymał się ich tendencyjnie i będę uwalniał się od nich z łatwością'.

7. Teraz mnich powinien badać siebie tak:

1) Czy mam złe pragnienia i czy jestem zdominowany przez złe pragnienia? Gdy tak się badając wie: „Mam złe pragnienia, jestem zdominowany przez złe pragnienia, to powinien on uczynić wysiłek by porzucić te złe niekorzystne stany. Ale gdy tak się badając wie: 'Nie mam złych pragnień i nie jestem zdominowany przez złe pragnienia' to może on trwać szczęśliwy i zadowolony trenując dzień i noc korzystne stany.

2-16) I znów mnich powinien badać siebie tak: 'Czy zachwalam siebie i ganię innych?' ... Czy przywiązuję się do moich własnych poglądów i trzymam się ich tendencyjnie i uwalniam się od nich z trudnością? Gdy tak się badając wie: 'Przywiązuję się do swych poglądów trzymając się ich tendencyjnie i uwalniam się od nich z trudnością', to powinien on uczynić wysiłek by nie przywiązywać się do własnych poglądów i nie trzymać się ich tendencyjnie i by uwalniać się od nich z łatwością. Ale gdy tak się badając wie: 'Nie przywiązuję się do swych poglądów i nie trzymam się ich tendencyjnie i uwalniam się od nich z łatwością', to może on trwać szczęśliwy i zadowolony trenując dzień i noc korzystne stany.

8. Przyjaciele, kiedy mnich badając się tak widzi, że te złe niekorzystne stany nie są u niego porzucone to powinien on uczynić wysiłek by je wszystkie porzucić. Ale gdy mnich badając się tak widzi że wszystkie te stany są u niego porzucone, wtedy może trwać szczęśliwy i zadowolony, trenując dzień i noc korzystne stany. Tak jak kobieta czy mężczyzna, młody, młodzieńczy cieszący się ozdobami, spoglądający na odbicie swej twarzy w czystym jasnym zwierciadle lub basenie z czystą wodą widzący skazę czy defekt, czyni wysiłek by go usunąć, ale jeżeli nie widzi skazy czy defektu to jest zadowolony z tego w ten sposób: 'To mój zysk, że jest czyste'. Tak też mnisi gdy mnich badając się tak widzi, że te złe niekorzystne stany nie są u niego porzucone to powinien on uczynić wysiłek by je wszystkie porzucić. Ale gdy mnich badając się tak widzi że wszystkie te stany są u niego porzucone, wtedy może trwać szczęśliwy i zadowolony, trenując dzień i noc korzystne stany. Oto co powiedział czcigodny Maha Moggallana. Mnisi byli zadowoleni i ucieszeni słowami czcigodnego Maha Moggallany.